ေလလံပြဲၾကီးတစ္ခုလို စေတာ.လို. ေခၚတဲ. စာရြက္ေတြ ေရာင္းတာ ၀ယ္တာကိုပဲ စေတာ.မားကက္ဆိုပဲ၊ က်ဳပ္တို.ကေတာ. စေကာ.မားကက္ အေၾကာင္းပဲ ပိုစိတ္၀င္စားတယ္၊
သူရို.ဆီမွာေတာ. ေကာ္ပိုေရးရွင္းၾကီးေတြက ေငြပင္ေငြရင္းေတြ ရဖို. စေတာ.ရွယ္ယာေတြ ထုတ္ေရာင္းတတ္ၾကတယ္၊ ၀ယ္တဲ.သူေတြကလည္း ၀ယ္တယ္၊ အဲလိုဆိုေတာ. ေစ်းကြက္ၾကီး ရွိလာတယ္ေပါ.ဗ်ာ၊ livestock ဆိုတာက စတယ္ေၿပာရမွာရယ္၊ ကြ်ဲေတြ ႏြားေတြမပါပဲ စာရြက္ေတြပဲ ေရာင္းလို. Live ဆိုတာၾကီး ၿပဳတ္သြားတာေနမွာ၊ equities တို. Securities တို. ေခၚလားေခၚရဲ.ဗ်ာ၊
အဲဒီ စေတာ.ဆိုတာၾကီးကို ၀ယ္လိုက္ရင္ ခင္ဗ်ားက investor တို. Shareholder တို.ၿဖစ္သြားေရာပဲ။ လုပ္ငန္းကို တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ပိုင္တယ္ေပါ.ေလ၊ လုပ္ငန္းရဲ. ေကာင္းေမြ ဆိုးေမြနဲလဲ ပါတ္သက္ရသူေပါ.၊ ရွယ္ယာပိုင္ရင္ vote လုပ္လို.ရပါတယ္၊ ေရႊႏိုင္ငံမွာ ေတာ. စင္ေပၚကလူၾကီးေတြက သေဘာတူပါသလားေမးရင္ ေအာက္က ရွယ္ယာရွင္ေတြက သေဘာတူပါတယ္ လို.ေၿဖရတယ္၊
ရင္းႏွီးၿမွဳပ္ႏွံခ်င္သူေတြက စေတာ.ေတြ၀ယ္ၿပီး ရင္းႏွီးေလ.ရွိတယ္၊ လုပ္ငန္းေကာင္းရင္ ရွယ္ယာေစ်းတက္၊ အသံုးမက်ရင္ေတာ. ေစ်းက်ေပါ.၊
စေတာ.ဆိုတာ လုပ္ငန္းမွာ ခင္ဗ်ားရင္းႏွီးထားပါတယ္ဆိုတဲ. စာရြက္တစ္ခုပဲ၊ ကိုယ္တိုင္သိမ္းထားတဲ.သူလဲ ရွိသလို ပြဲစားေတြလက္ထဲ အပ္ထားလို.လဲရတယ္၊
စေတာ.ေတြမွာ common stock နဲ. Preferred stock ဆိုၿပီး ေတြ.ႏိုင္တယ္
အဲဒီ ေစ်းကြက္ၾကီးတစ္ခုလံုးဟာ ပိုက္ပိုက္အတြက္ပဲ (နင္ေၿပာမွလား ေတနာရဲ.) ထုတ္ေ၀တဲ. ေကာ္ပိုေရးရွင္းၾကီးေတြအလုပ္ေကာင္းလို. ရွယ္ယာေစ်းတက္ရင္ capital gain, ရွယ္ယာေစ်းက်ရင္ capital loss ပဲ၊ ဘယ္သူမွ ၿမတ္မယ္လို. အာမ မခံႏိုင္ဘူး၊
နယူးေယာ.သားေတြ ၁၇၉၀ ေလာက္ကတည္းက လမ္းကေလးတစ္ခုထဲက buttonwood ဆိုတဲ. အပင္ေလးေအာက္မွာ ရံုးဖြင္.ရက္ေတြကို စေတာ.ေတြ ေရာင္း၀ယ္ၾကတာ၊ အေစာင္ ၁၀၀ ေလာက္ အေရာင္း အ၀ယ္ၿဖစ္ရင္ပဲ ေတာ္ေတာ္မ်ားေနၿပီ၊ အဲဒီလမ္းမွာ လူအရမ္းစည္တယ္၊ ပြဲစားနဲ. ကုန္သည္ တစ္စုက အေရာင္းအ၀ယ္ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္တယ္၊ ေကာ္ပိုေရးရွင္းၾကီးေတြရဲ. ရွယ္ယာေတြကို ပံုေသ ေကာ္မရွင္ ယူၿပီး ေရာင္းေပး ၀ယ္ေပးတယ္၊ buttonwood agreement ဆိုၿပီး ၁၇၉၂ မွာ စခဲ.တာ ဒီေန.နာမည္ေက်ာ္ NYSE ရဲ. အစပဲ၊
ေနာက္ေတာ. သစ္ပင္ေအာက္ကေန ေကာ္ဖီဆိုထဲေရႊ.၊ ေနာက္ အေဆာက္အအံုနဲ.ၿဖစ္လာတယ္၊ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္ၾကာၿပီးခ်ိန္မွာေတာ. ေ၀ါ လမ္းဆိုတာ NYSE ရဲ. သေကၤတ တစ္ခုကို ၿဖစ္လာပါေတာ.တယ္၊ ေငြေရး ေၾကးေရး ေစ်းကြက္နဲ.ပါတ္သက္ရင္ ေ၀ါ လမ္းဟာ အလုပ္လုပ္ဖို. အဆင္အေၿပဆံုးပါတဲ.၊
NYSE ဆို မ၀င္ႏိုင္တဲ. မကပ္ႏိုင္တဲ. ပြဲစားေတြ လည္းရွိခဲ.တယ္၊ သူတို.လဲ ပလက္ေဖာင္းေပၚကေန အမိုးအကာ ေအာက္ကုိေရာက္၊ AMEX American Stock Exchange ဆိုၿပီး ေနာက္တစ္ခုေပၚလာတယ္၊
Nasdaq ကေတာ. National association of securities dealers automated quotation system , ၁၉၇၁ ေလာက္မွပဲ တည္ေထာင္တာ၊ သူက ပထမဆံုး အီလက္ထေရာနစ္ စေတာ. အိပ္ခ်ိန္းပဲ၊
ၿပိဳင္ဆိုင္မွဳေတြမ်ားလာေတာ. ပိုၿမန္၊ ပိုေစ်းသက္သာလာတာထံုးစံပါပဲ၊ အခုေတာ. ႏိုင္ငံတိုင္းလိုလိုမွာ စေတာ.အိပ္ခ်ိန္းေတြရွိေနပါၿပီ၊ ေစ်းကြက္ကေတာ. အေမရိကန္မွာ အၾကီးဆံုးပါပဲ၊ Cincinnati stock exchange, philadelphia stock exchange, the boston stock exchange ေတြလဲ နာမည္ၾကီးတယ္၊
လာအို၊ ကေမၻာဒီးယားလုိ ႏိုင္ငံမ်ိဳးေတြမွာေတာင္ စေတာ.အိပ္ခ်ိန္းရွိေနပါၿပီ
က်ဳပ္တို.ၿမန္မာမွာလည္းရွိေနတာၾကာေပါ.၊ ေနာက္ဆံုးမွပဲ ေရးပါမယ္၊
NYSE ကိုၿပိဳင္ဖို.ဆိုၿပီး Nasdaq ပိုင္တဲ. NASD ရယ္ AMEX ရယ္ ေပါင္းတယ္၊
စေတာ.အိပ္ခ်ိန္းေတြမွာ listed ၿဖစ္ဖို. သိပ္ေတာ. မလြယ္ဘူး၊ စည္းကမ္းေတြမ်ားလွတယ္၊ အဲဒီစည္းကမ္းေတြနဲ. ကိုက္ညီဖို. ႏွစ္နဲ.ခ်ီၿပီးကို ၾကာပါတယ္၊ အိပ္ခ်ိန္းေတြက သူတို. ဖီေလာ္နဲ. ပန္းတိုင္ေတြနဲ. ကိုက္ညီတဲ. ေကာ္ပိုေရးရွင္းၾကီးေတြကိုပဲ လက္ခံေလ.ရွိတယ္၊
NYSE မွာ listed လုပ္ထားတဲ. သူေတြကိုၾကည္.ရင္ ဆရာၾကိးေတြပဲ၊ Nasdaq ဘက္မွာေတာ. နည္းပညာ နဲ.ပါတ္သက္တဲ. လုပ္ငန္းေတြမ်ားတယ္၊
ေကာ္ပိုေရးရွင္းၾကီးေတြက အမ်ားပိုင္လုပ္ငန္းအၿဖစ္ဖြဲ.ၿပီး စေတာ.ေတြေရာင္းခြင္.ရၿပီဆုိရင္ ရင္းႏွီးၿမွဳပ္ႏွံခ်င္သူေတြကို ဆြဲေဆာင္ရေတာ.တာပဲ၊ တတ္ႏိုင္သူေတြက တီဗြီတို. ပံုႏွိပ္မီဒီယာတို. သံုးေပါ.၊ တစ္ခ်ိဳ.လဲ အီးေမးတို. ၊ တစ္ဆင္.စကားတို.နဲ.ေပါ.၊ ဒီမွာသာ ေၾကာ္ၿငာရင္ မင္းသား မင္းသမီးက စေတာ. စာရြက္ေလးကိုင္ ဖင္ေလးလွဳပ္ ေခါင္းေလးလွဳပ္ ဟိုေၿပး ဒီေၿပးနဲ. တီဗီြမွာ ေတြ.ရအံုးမွာ၊
၀ယ္ခ်င္သူေတြမ်ားေလ ၊ ေ၀ါလမ္းက လူေတြ ေထာေလပါပဲ၊ အဲဒီမွာ လူ ၃ မ်ိဳးေလာက္ ေတြ.ႏိုင္ပါတယ္
Individual investor ရယ္၊ trader ရယ္၊ professionals ေတြရယ္ ပါပဲ၊
Individual investor ေတြက ၿမန္မာဆန္ဆန္ေၿပာရရင္ အာရံုလာတဲ. စေတာ.၀ယ္ၿပီး ခပ္ၾကာၾကာေလး ကိုင္ထားတတ္ၾကတယ္၊ ေန.စဥ္အတက္အက် ေစ်းေတြကို သိပ္စိတ္မ၀င္ စားတတ္ဘူး၊
စေတာ.ေတြ အမ်ားၾကီး၀ယ္ၿပီး ကိုင္ထားတဲ.သူေတြအေၾကာင္းေၿပာရရင္ warren buffett အေၾကာင္းေၿပာရမယ္၊ သူက စေတာ.၀ယ္တာမဟုတ္ business ၀ယ္တာတဲ.၊ တတ္ႏိုင္တဲ. ေစ်းနဲ.၀ယ္ၿပီး . အၾကာၾကီးကိုင္ထားတယ္၊ ဘယ္ေတာ.ၿပန္ေရာင္းမလဲေမးရင္ never တဲ.၊ သူက ေရွးရိုးဆန္တဲ. ေကာ္ပိုေရးရွင္းၾကီးေတြ၊ ဘဏ္ေတြ၊ အာမခံ လုပ္ငန္းေတြရဲ. ရွယ္ယာေတြ ၀ယ္ေလ.ရွိတယ္၊ နည္းပညာနဲ. ပါတ္သက္တဲ. လုပ္ငန္းေတြရဲ. စေတာ.ကို ၀ယ္ခဲတယ္၊ အဲဒီနည္းနဲ.ပဲ ဘီလ်ံနာၾကီးေပါ.ဗ်ာ၊
CAT, LMT, MMM တို.ရဲ. ရွယ္ယာေတြ၀ယ္ခဲ.သူေတြ အၿမတ္ေကာင္းေကာင္းရၾကတယ္၊ ၁၉၉၀ ေန.ေတြဟာ စေကာ.ေစ်းကြက္မွာ ၿမွဳပ္ႏွံသူေတြအတြက္ ဘယ္တုန္းကနဲ.မွ မတူေအာင္ ေကာင္းခဲ.တယ္၊ ရွယ္ယာေတြဟာ ၂၅%၊ ၅၀%၊ ၁၀၀% ေတြထိေအာင္ၿမတ္ခဲ.တယ္လို.ဆိုပါတယ္
Short term trader ေတြလဲရွိတယ္၊ သူတို.က ေကာ္ပိုေရးရွင္းၾကီးေတြရဲ.ေရရွည္ကိစၥေတြကိ စိတ္မ၀င္စားဘူး၊ အခ်ိန္တိုတစ္ခုအတြင္း အၿမတ္ရဖို.ပဲသိတယ္၊ ၀ယ္ၿပီး ၅ မိနစ္ေလာက္နဲ. ေရာင္းခ်င္ၿပန္ ေရာင္မယ္၊ နာရီပိုင္း၊ရက္ပိုင္း နဲ.ၿပန္ေရာင္းတယ္၊အဓိက က ရွယ္ယာေစ်းတက္ဖို.ပဲ၊ အဲလိုလူေတြထဲမွာ မွ day trader ဆိုတာရွိေသးတယ္၊ ၁၀ ေလာက္နဲ.၀ယ္ၿပီး ၁၀.၅ ေလာက္ရရင္ ၿပန္ေရာင္းမယ္လို. ဆံုးၿဖတ္ထားၿပီး ေရာင္းတတ္တယ္၊ ေလာဘသတ္ႏိုင္တယ္ ေၿပာရမလား၊ ပါးနပ္တဲ.ေလာင္းကစား စိတ္လို.ေၿပာရမလားမသိ၊ ေစ်းနဲနဲ က်တာနဲ.လဲ အရံွဳးသက္သာေအာင္ အကုန္ၿပန္ေရာင္းတတ္တယ္၊ အဲဒီလိုလူမ်ိဳးေတြက စေတာ.ေတြကို မနက္ပိုင္းမွာ ၀ယ္ၾကတာမ်ားတယ္၊ ညေနပိုင္းဆိုရင္ ေငြၿပန္ေဖၚတာ၊ အၿမဲတမ္းၿမတ္ေနဖို.ေတာ.မလြယ္ပါ၊ လူနဲနဲေလာက္ပဲ အဲဒီနည္းနဲ. အလုပ္ၿဖစ္တာတဲ.၊
ေဟာင္ေကာင္ကမိတ္ေဆြကေတာ. သူတိုဆီမွာ အိမ္ရွင္မေတြ ေန.ခင္းဘက္ အလုပ္အားၿပီဆိုရင္ စေတာ.အိပ္ခ်ိန္းသြားတယ္ဆိုပါတယ္၊ နဲနဲေလာက္ၿမတ္ရင္ပဲ အဟုတ္ၾကီးထင္ၿပီး ေပ်ာ္ၾကတာတဲ. ၊ ေရရွည္မွာေတာ. လက္ၾကီးသမားကပဲ စားသြားတာပဲလို. ေၿပာပါတယ္၊
Professional trader ေတြကေတာ. ေ၀ါလမ္းက အိပ္ခ်ိန္းေတြနဲ. ပြဲစားလုပ္ငန္းေတြက လူေတြပါပဲ၊ ပင္စင္ရံံပံုေငြ၊ ဘဏ္နဲ. Mutual fund ေတြမွာ လုပ္တဲ.သူေတြလဲပါတယ္၊ ေငြပင္ေငြရင္းၾကီးၾကေတာ. စေတာ. တစ္ခုတည္းတင္မဟုတ္ပဲ ေစ်းကြက္တစ္ခုလံုးမွာကို ကစားၾကတာ၊ တစ္ခ်ိဳ.က ကြန္ၿပဴတာပရိုဂရမ္ေတြေရးၿပီး ေအာ္တိငုတ္တုတ္ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္တယ္ဆိုပါတယ္၊ ေခါင္းစား သက္သာတာေပါ.၊ အိပ္ခ်ိန္ေတြက အဲဒီလို institutional investor တစ္ေန. ဘယ္ေလာက္ပဲ ေရာင္းႏိုင္ ၀ယ္ႏိုင္တယ္လို. ကန္.သတ္ထားတတ္ပါတယ္၊
ေ၀ါလမ္းမွာ ဆရာၾကီးၿဖစ္ခ်င္ရင္ အိပ္ခ်ိန္းေတြမွာ အဖြဲ.၀င္အၿဖစ္လက္ခံဖို. ေလ်ာက္ရပါတယ္၊ NYSE လိုေနရာမ်ိဳးမွာ seat တစ္ခုရဖို. ေဒၚလွ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ေပးရပါမယ္၊ အခြင္.အေရးက အဲဒီ အိပ္ခ်ိန္း မွာ စေတာ.ေတြကို တိုက္ရိုက္လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ၾကီးကစားေပေတာ.ပဲ၊ seat ငွားစားလို.လဲရတယ္၊ အိမ္ကေန ၀ယ္ေရာင္းလုပ္ႏိုင္တဲ. အစီအစဥ္ေတြလဲရွိတယ္၊
သတင္းစာ၊တီဗြီ၊ အင္တာနက္ေတြကေန ေစ်းကြက္အေၿခအေနကို ေစာင္.ၾကည္.ႏိုင္တယ္၊ ပံမွန္ကေတာ. DJIA လို.ေခၚတဲ. Don Jones Industrial Average ကို ေစာင္.ၾကည္ၾကတာမ်ားတယ္
၁၈၈၄ ေလာက္တုန္းက ရထားလုပ္ငန္းနဲ.ပါတ္သက္တဲ. စေတာ. ၁၂ မ်ိဳးရဲ. ပ်မ္းမွ်အပိတ္ေစ်းေတြကို Charles Dow ဆိုတဲ.သတင္းေထာက္က ေန.စဥ္ေရးေလ.ရွိတယ္၊ Don Jones Transportation Average လို.ေခၚတယ္၊ သူ.ရည္မွန္းခ်က္က စေတာ.ေစ်းကြက္ေတြရဲ. ေန.စဥ္အလုပ္ၿဖစ္မွုကို တိုင္းတာႏိုင္မယ္. နည္းလမ္းရွိဖို.ပဲ၊ Flimsie ဆို.ေခၚတဲ. ၄ မ်က္ႏွာသာပါတဲ. သတင္းစာမွာ သူ.ရဲ. comments ေတြကို ေန.စဥ္ေရခဲ.တာ … ေနာက္ေတာ. Wall street journal ဆိုၿပီး ၿဖစ္လာတယ္၊
ေနာက္ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာေတာ. DJIA ေပၚလာတယ္၊ စက္မွဳနဲ.ဆိုင္တဲ. စေတာ. ၁၂ မ်ိဳးရဲ. အညႊန္းကိန္းေတြ ပါတယ္၊ အဲဒီ ကိန္းဂဏန္းေတြၾကည္.ၿပီး ေစ်းကြက္ထဲမွာ ဘာၿဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ သိႏိုင္တယ္၊ ေကာက္ခ်က္ဆြဲႏိုင္တယ္၊ အလားအလာေတြ သိႏိုင္တယ္၊
Dow မွာ ေဖၚၿပတဲ. စေတာ. ၁၂ မ်ိဳးဟာ ၁၉ ရာစုေႏွာင္းပိုင္းမွာေတာ. အၾကီးဆံုးနဲ. လူၾကိဳက္မ်ားဆံုး လုပ္ငန္းၾကီးေတြပဲၿဖစ္တယ္၊ G.E, U.S leather, American tobacco, စတာေတြေပါ.၊ တစ္ခ်ိဳ.လဲ အခုရွိေသးတယ္၊ တစ္ခ်ဳိ.လဲ ရွိေတာ.ဘူး၊ တစ္ခ်ိဳ.လဲ ေပါင္းသြားၾကတယ္
၁၉၂၈ ကစၿပီး DJIA မွာ စေတာ. ၃၀ ပါလာပါတယ္၊ Dow 30 လို.ေခၚၾကတယ္၊ ေစ်းကြက္ရဲ. အေရးပါဆံုး စေတာ.ေတြပဲ၊ ပထမေတာ. Equal weighted index သံုးခဲ.ေပမယ္. ေနာက္ပိုင္းေတာ. Different weighting ေတြေၿပာင္းလာတယ္၊ higher weighting လုပ္ထားတဲ. စေတာ.ေတြ ေစ်းကြက္မွာ အလုပ္မၿဖစ္တဲ.အခါမ်ိဳးမွာ သူ.ရဲ. အညႊန္းကိန္းကို အမ်ားၾကီးက်သြားေစတယ္၊ affect မ်ားတယ္ေပါ.ဗ်ာ၊ အညႊန္းကိန္းက်တိုင္းလဲ ကိုယ္.ရဲ. စေတာ.ေစ်း က်ခ်င္မွ က်မယ္၊ ၃၀ ေတာင္ရွိတာကိုး
Dow (wall street journal) ကေတာ. စေတာ.ေစ်းႏွဳန္းေတြကိုေလ.လာႏိုင္ဖို. နံပါတ္ ၁ ပါပဲ၊ အၿခား ရာခ်ီတဲ. အညႊန္းကိန္းေတြ ရွိပါေသးတယ္၊ အမ်ားၾကီးကို ၾကည္.တဲ.လူလဲရွိတာေပါ.၊ အဓိကလူၾကိဳက္မ်ားတာကေတာ. Dow ၿပီးရင္ Nasdaq composite index စေတာ.ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ပါတယ္၊ တီဗီမွာပဲၿဖစ္ၿဖစ္ အင္တာနက္မွာပဲၿဖစ္ၿဖစ္ Dow ရဲ.ေအာက္မွာ Nasdaq ကိုေတြ.ႏိုင္တယ္၊ ေနာက္ၿပီး S&P 500 (Standard & Poor’s corporation), Russell 2000 နဲ. Wilshire 5000 ေတြလဲလူသိမ်ားတယ္
ေ၀ါလမ္းက ဆရာၾကီးေတြရဲ.ရည္မွန္းခ်က္က ႏွစ္စဥ္ အညႊန္းကိန္းေတြထက္ ပိုအလုပ္ၿဖစ္ဖို.ပဲ၊ ဥပမာ . Dow က ဒီႏွစ္ ၁၅% တက္တယ္ဆိုရင္ ကိုယ္က ၁၅% ထက္ပိုၿပီး တြက္ေခ်ကိုက္ခဲ.ရင္ ဆရာ.ဆရာၾကီးေပါ.၊ ဒီလိုၿဖစ္ဖို. ေတာ္ေတာ္ခက္ပါတယ္တဲ.၊ ပရိုေတြရဲ. သံုးပံုတစ္ပံုေလာက္ေတာ. လုပ္ႏိုင္ၾကဆိုပဲ၊
စေတာ.ေစ်းကြက္မွာ အရွံဳးအၿမတ္ကို တိုင္းတာဖို. Wall street က ေဒၚလာကို ကိုယ္စားၿပဳတဲ. ပြိဳင္. စနစ္ တစ္ခုကို က်င္.သံုးပါတယ္၊ ၅ ေဒၚလာကေန ၁၀ တက္သြားၿပီဆိုရင္ ၅ ပြိဳင္.ၿမတ္တယ္ေၿပာပါတယ္၊ Dow မွာ ၁၀၀၀၀ ကေန ၁၀၁၀၀ တက္သြားရင္ ပိြဳင္. ၁၀၀ ၿမတ္တယ္ေပါ.ဗ်ာ၊ ေဒၚလာ ဘယ္ေလာက္ ၿမတ္တယ္ ရွံဳးတယ္ လို.ေၿပာတာကို မယဥ္ေက်းဘူးလို. ယူဆတယ္၊ အဲဒါေၾကာင္. ပိြဳင္. နဲ.ပဲေၿပာၾကတယ္၊
တြက္ရတာလည္း ရိုးရွင္းပါတယ္၊ ၁၅ တန္ရွယ္ယာ ၁၀၀၀ ၀ယ္ရင္ ၁၅၀၀၀ နဲ. ေကာ္မရွင္ေပါ.၊ ၁၆ ၿဖစ္သြားရင္ ၁ ပိြဳင္.ၿမတ္တယ္၊ ၁၇ ဆို ၂ ပြိဳင္.ၿမတ္တယ္ေပါ.ဗ်ာ၊
ကိုယ္က ေရာင္ခ်င္တာ၊ ၀ယ္သူရွိပါ.မလား၊ ကိုယ္က ၀ယ္ခ်င္ရင္ေရာ ေရာင္းသူရွိပါ.မလား စိတ္ပူစရာမလိုပါ၊အိပ္ခ်ိန္းေတြက ေရာင္းသူ၊ ၀ယ္သူ ကို အၿမဲ ရွိေအာင္လုပ္ေပးထားပါတယ္၊ ခင္ဗ်ားၾကိဳက္ေစ်းရခ်င္မွ ရမယ္၊ ဒါေပမယ္. တစ္ဖက္မွာ ၀ယ္သူရွိတယ္၊ ကိုယ္၀ယ္ခ်င္ရင္လဲ ဒီလိုပဲ တစ္ဖက္မွာ ေရာင္းသူ အဆင္သင္.ရွိပါတယ္၊ ဒါမ်ိဳးကို NYSE မွာ specialist ဆိုသူေတြက ၾကား၀င္ ေဆာင္ရြက္ေပးတယ္ ၊ သူတို.က ေစ်းကြက္ ၿဖစ္ေအာင္ကို ဖန္တီးေပးထားတယ္၊ ခင္ဗ်ားေရာင္းခ်င္လို. ၀ယ္မယ္.သူမရွိရင္ သူတို.ေငြနဲ. စိုက္၀ယ္ေပးတယ္၊ specialist ေတြက စေတာ.ေတြအေၾကာင္း ေနာေၾကတယ္၊ ၿဖစ္ႏိုင္သမွ် အနိမ္.ဆံုးေစ်းနဲ. ၀ယ္မယ္၊ အၿဖစ္ႏိုင္ဆံုး အၿမင္.ေစ်းနဲ.ၿပန္ေရာင္းမယ္၊ ေရာင္းသမ်ွ ၀ယ္သမွ်ထဲက ေကာ္လည္းရေသးတယ္၊ ဒါကို မမွ်တဘူးလုိ. တစ္ခ်ိဳ.ကဆိုေပမယ္. သူတို. ေငြစိုက္ၿပီးယူရတဲ. Risk အတြက္ ၿပန္ရတဲ. Compensation သေဘာပါတဲ.၊
ရာဂဏန္း ေထာင္ဂဏန္းေလာက္သာ ကစားတဲ.သူေတြက ၿပားဂဏန္းေလာက္ပဲ ၾကားလူကို ေပးရေပမယ္. သန္းခ်ီၿပီးကစားတဲ.သူေတြက ေတာ. ေကာ္မရွင္လည္းမ်ားသြားတာေပါ.၊ ေစ်းတက္တက္ က်က် specialist ေတြ ရၾကပါတယ္၊
Nasdaq ကေတာ. Market maker ေတြထားၿပီး ေရာင္းသူ ၀ယ္သူကို match လုပ္ေပးပါတယ္၊ NYSE လို စေတာ. တစ္ခုကို specialist တစ္ေယာက္ထားတာမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ စေတာ.တစ္ခုတည္းကိုပဲ Market maker ေတြ အမ်ားၾကီးထားေပးတယ္၊ စေတာ. လူၾကိဳက္မ်ားေလ market maker မ်ားေလပဲ၊ Microsoft လုိ စေတာ.မ်ိဳးဆိုရင္ market maker 30 ေလာက္ရွိပါတယ္၊
စေတာ.ကို ၀ယ္ယူသင္.တဲ. အေၾကာင္းေတြအမ်ားၾကီးရွိပါတယ္၊ ေလ.လာသူေတြက လြန္ခဲ.တဲ. ၇၅ ႏွစ္အတြင္း ရင္းႏွီးၿမွဳပ္ႏွံမွဳနယ္ပယ္ကို ေလ.လာရင္ စေတာ.ေတြမွာ အမ်ားဆံုးပါတဲ.၊ ေရရွည္ၿမွဳပ္ႏွံလို. အေကာင္းဆံုးပါတဲ.၊ တစ္ႏွစ္ ၿပန္ရခ်က္ ၁၁% ေလာက္ရွိတယ္ဆိုပါတယ္၊ ဒါဟာ ေငြေၾကးေဖာင္းပြႏွဳန္းထက္လဲ ပိုတယ္၊ ဘြန္း၀ယ္တာထက္လဲ ကိုက္တယ္၊ ဘဏ္မွာ ေငြစုတာထက္လဲ ကိုက္တယ္ (သူတို.ဆီမွာေပါ.ဗ်ာ) ဆိုပါတယ္၊
Risk ဆိုတာ ဘာမွန္းကို မသိၾကပဲ အဲဒီေစ်းကြက္ကို ေရာက္လာသူေတြမ်ားပါတယ္၊ ၀ယ္ၿပီဆိုကတည္းက ဆံုးႏိုင္ေခ်လည္းရွိေနပါတယ္၊ risk အနည္းဆံုးၿဖစ္္ေအာင္ဘယ္လို လုပ္မလဲပဲစဥ္းစားရတယ္၊ risk လံုး၀မရွိေအာင္ေတာ. ဘယ္သူမွ မတတ္ႏိုင္ပါဘူး၊ စစ္ပြဲ၊ အၾကမ္းဖက္မွဳ၊ စီးပြားေရးက်ဆင္းမွဳေတြ ဟာ ေစ်းကြက္ တစ္ခုလံုးကို ဂန္.သြားေစႏိုင္ပါတယ္၊ တၿခားစေတာ.ေတြ တက္ၿပီး ကိုယ္.စေတာ.မွ ေစ်းက်တာမ်ိဳးလည္းရွိႏိုင္ပါတယ္၊ စေတာ.မ၀ယ္ဘူးကြာ ဘဏ္မွာ ေငြစုတာ ေသၿခာတယ္ဆိုရင္ေတာင္မွာ ရတဲ. အတိုးက ေငြေဖါင္းပြႏွဳန္းထက္နည္းေနရင္ ရွံဳးတယ္လို. ေၿပာရပါမယ္
ဒါက Dow 30 ပါ
Alcoa (AA)
American Express Co. (AXP)
AT&T Corp. (T)
Boeing Co. (BA)
Caterpillar, Inc. (CAT)
Citigroup, Inc. (C)
Coca-Cola Co. (KO)
DuPont Co. (DD)
Eastman Kodak Co. (EK)
ExxonMobil Corp. (XOM)
General Electric Co. (GE)
General Motors Corp. (GM)
Hewlett-Packard Co. (HPQ)
Home Depot (HD)
Honeywell International Inc. (HON)
Intel Corp. (INTC)
International Business Machines Corp. (IBM)
International Paper Co. (IP)
J.P. Morgan Chase (JPM)
Johnson & Johnson (JNJ)
McDonald’s Corp. (MCD)
Merck & Co. (MRK)
Microsoft (MSFT)
Minnesota Mining and Manufacturing Co. (MMM)
Philip Morris and Co. (MO)
Procter & Gamble Co. (PG)
SBC Communications (SBC)
United Technologies Corp. (UTX)
Wal-Mart Stores, Inc. (WMT)
Walt Disney Co. (DIS)
က်ဳပ္တို.ရဲ. ေရႊႏိုင္ငံၾကီးမွာလည္း အိပ္ခ်ိန္းရွိပါ.ဗ်ာ
Myanmar Security Exchange Center (MSEC) လို.ေခၚပါတယ္ ၊ သူတို.ရဲ. vision က To initiate the Securities Market in Myanmar to support Marketisation, Privatisation and Internationalisation of Myanmar Economy ပါ
ခြင္.ၿပဳရင္းႏီီွီးေငြ က်ပ္ ၁၀၀၀၀၀၀၀၀ (ေဒၚလွ ၁၇ သန္းခန္.တဲ.) ကိုယ္.ဟာကိုယ္သာ တြက္ၾကည္.
ထည္.၀င္ၿပီး ရင္းႏွီးေငြ ၂၀၀၀၀၀၀၀ (ေဒၚလွ ၃.၄ သန္းခန္.တဲ.) ရွိပါတယ္
MSEC ကို ၁၉၉၆ ဇြန္လ ကတည္းက တည္ေထာင္ခဲ.တာပါ၊ ၿမန္.မာ.စီးပြားေရးဘက္က ၅၀% နဲ. Daiwa Institute of Research Ltd. က ၅၀% ထည္.၀င္ရင္းႏွီးထားပါတယ္
ၿမန္မာ.စီးပြားေရးဘဏ္ဆိုတာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအႏွံ. ဘဏ္ခြဲေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး ၀န္ထမ္းေပါင္း ေသာင္းေက်ာ္နဲ. လည္ပါတ္ေနတဲ. အစိုးရဘဏ္ပါ၊
Daiwa ဆိုတာက သုေတသန၊ အၾကံေပး၊ နဲ. System solution ဆိုတဲ.နယ္ပယ္ေတြမွာ လူသိမ်ားပါတယ္၊ ဂ်ပန္ ဘ႑ာေရးေလာကရဲ. Opinion leader ပါတဲ.၊ capital market ေတြ ၿပည္တြင္းနဲ. ၿပည္ပ စီးပြားေရးအေၿခအေနေတြကို စီစစ္ေလ.လာ သုေတသနၿပဳတာေတြ က်ယ္က်ယ္ၿပန္.ၿပန္.လုပ္ပါတယ္
MSEC က အခုေတာ. Company ေတြ အမ်ားပိုင္ ေၿပာင္းခ်င္ရင္ အကူအညီေပးတယ္၊ securities ေတြမွာ ရင္းႏွီးၿမွဳပ္ႏွံခ်င္ရင္ ကူညီတယ္၊ securities ေတြ ေရာင္း၀ယ္ခ်င္ရင္ ၾကားက ေဆာင္ရြက္ေပး တယ္၊ ရင္းႏွီးၿမွဳပ္ႏွံဖို. သတင္းအခ်က္အလက္ေတြေပးတယ္၊ ႏိုင္ငံၿခားဘ႑ာရံပိုေငြေတြ ၿပည္တြင္း ၀င္လာဖို. အၾကံဥဏ္ေတြေပးတယ္၊ စီးပြားေရးအေၿခအေနေတြကို သုေတသနၿပဳတယ္၊ ရင္းႏွီးၿမွဳပ္ႏွံမွု သတင္းေတြကို ထုတ္ၿပန္ေပးတယ္၊ securities ေတြကို ပြဲစားလုပ္ေပးတယ္၊ တာ၀န္ယူေရာင္းေပးတယ္၊ စသည္ၿဖင္.ေပါ.ဗ်ာ၊ ေနာက္ၿပီး Myanmar treasury bond ေတြကို ေအးဂ်င္.လုပ္ၿပီးေရာင္းေပးတယ္
သက္တမ္းကၾကာေပမယ္. ၾကာသေလာက္တိုးတက္လာတာမေတြ.ရပါဘူး၊ ၿမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္ခ်ိဳးေရလို.ရတဲ. အမ်ားပိုင္ လုပ္ငန္းေတြရွိတယ္၊ ရွယ္ယာေတြကို ကိုယ္.ဟာကိုပဲ ေရာင္းၾကတယ္၊ MSEC မွာ လာၿပီး listed လုပ္ထားတာ ၿမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားဘဏ္နဲ. သစ္ေတာဖက္စပ္တို.ပဲရွိမယ္ထင္တယ္၊
ဒီႏွစ္ထဲမွာ မွ ဖြင္.တဲ. လာအိုနဲ. ကေမၻဒီးယား အိပ္ခ်ိန္းေတြေလာက္ေတာင္ အလုပ္ၿဖစ္မယ္ မထင္ပါ၊
သစ္ေတာဖက္စပ္တို. ေမြးေရဘဏ္တို. စက္မွုလက္မွဳဘဏ္တို.က တစ္ႏွစ္ကို ၂၀% ေက်ာ္ dividend ခြဲေ၀ေပးလို. မဆိုးဘူးေၿပာလို.ရပါတယ္၊ ဒါေပမယ္. ရွယ္ယာေစ်းတက္မယ္ မထင္ပါ၊ အားနည္းခ်က္က Liquidity လို.ေခၚတဲ. ေငြၿဖစ္လြယ္မွဳပါပဲ၊ ၿမန္ၿမန္ ၿပန္ေရာင္းလို.မရဘူးေပါ.ဗ်ာ
Thet Lwin Shwe ထံမွကူးယူေဖာ္ျပေပးပါသည္။
No comments:
Post a Comment
ဝင်ရောက်ဆွေးနွေးနိုင်ကြပါတယ်