Sunday, March 16, 2014

အစုရွယ္ယာဆိုသည္မွာ


ေမး ။   ။         အစုရွယ္ယာေတြထည့္၀င္ေငြရင္းကိစၥ သိခ်င္ပါတယ္။
ေျဖ ။    ။         ကုမၸဏီအဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးရဲ႕ အစုရွယ္ယာေတြ ဒါမွမဟုတ္အျခားအက်ိဳးခံစားခြင့္ေတြဟာ ေရႊ႕ ေျပာင္းႏုိင္တဲ့ပစၥည္း ျဖစ္ရပါမယ္။ ဒါ့အျပင္ ကုမၸဏီရဲ႕ အသင္းအဖြဲ႕စည္းမ်ဥ္းမွာ ျပ႒ာန္ထားတဲ့ နည္းလမ္းေတြ အတုိင္းလႊဲေျပာင္းႏုိင္ခြင့္ရွိရမွာျဖစ္တယ္။
အစုရွယ္ယာ မတည္ေငြရင္းထားရွိတဲ့ ကုမၸဏီတစ္ခုမွာ အစုရွယ္ယာတစ္ခုခ်င္းကို သင့္ေလ်ာ္တဲ့ အမွတ္စဥ္နံပါတ္တပ္ၿပီး ထားရွိရတယ္။
အဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးပိုင္ဆိုင္တဲ့ အစုရွယ္ယာေတြ စေတာ့ခ္ေတြကို တိတိက်က်ေဖာ္ျပၿပီး ကုမၸဏီရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ တံဆိပ္တံုးႏွိပ္ၿပီး ထုတ္ေပးတဲ့ သက္ေသခံလက္မွတ္ဟာ ဒီအစုရွယ္ယာေတြ၊ စေတာ့ခ္ေတြကို အဲဒီအဖြဲ႕၀င္ပိုင္ ဆိုင္တဲ့အေၾကာင္း ခိုင္လံုတဲ့ သက္ေသခံအေထာက္အထား ျဖစ္ေစရမွာျဖစ္တယ္။
ေမး ။   ။         အစုရွယ္ယာ ဘယ္ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါသလဲ။
ေျဖ ။    ။         ကုမၸဏီဥပေဒမွာ အသိအမွတ္ျပဳေဖာ္ျပထားတဲ့ အစုရွယ္ယာ အတန္းအစားေတြကေတာ့
၁။ သာမန္အစုရွယ္ယာ
၂။ ဦးစားေပးအစုရွယ္ယာ
၃။ ေနာက္ခ်န္အစုရွယ္ယာ
၄။ ျပန္လည္ေရြးယူႏိုင္တဲ့ ဦးစားေပးအစုရွယ္ယာေတြပါပဲ။
အစုရွယ္ယာ အတန္းအစားသီးသီးမွာ အခြင့္အေရးအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။ အစုရွယ္ယာအတန္းအစားခြဲဲျခား ထားရွိခ်က္နဲ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခြင့္အေရးေတြကို ကုမၸဏီရဲ႕ သင္းဖြဲ႕မွတ္တမ္းနဲ႔ သင္းဖြဲ႕စည္းမ်ဥ္းေတြမွာ ေဖာ္ျပဖို႔လိုတယ္။ ဒီအခြင့္အေရးေတြကို ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲတာမ်ိဳး မျပဳလုပ္ႏုိင္ပါ။ ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲခ်င္ရင္ ေပးထားၿပီးျဖစ္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြကို မထိခိုက္ေအာင္ အကာအကြယ္ေပးႏုိင္ဖို႔္အတြက္ ကုမၸဏီဥပေဒမွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့နည္းလမ္းအတိုင္းသာ ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္တယ္။
ေမး ။   ။         သာမန္အစုရွယ္ယာဆိုတာ ဘယ္လုိမ်ိဳးပါလဲ။
ေျဖ ။    ။         ကုမၸဏီတစ္ခုမွာ အၿမဲတမ္းရွိေနတဲ့ ရွယ္ယာအတန္းအစားျဖစ္တယ္။ ဘယ္အခြင့္အေရးကိုမွ အထူးတလည္ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပေပးဖို႔မလို္ဘဲ အစုရွယ္ယာ၀င္တုိင္းရရွိမယ့္အခြင့္အေရးမွန္သမွ်ကို ရရွိမယ့္ ရွယ္ယာအတန္းအစားမ်ိဳးျဖစ္တယ္
ကုမၸဏီမွာ ဦးစားေပးအစုရွယ္ယာေတြဆိုရင္ အဲဒီအစုရွယ္ယာေတြအတြက္ ပံုေသသတ္မွတ္ထားတဲ့ အျမတ္ေ၀စုကို ခြဲေ၀ေပးၿပီးေနာက္ က်န္အျမတ္အားလံုးဟာ သာမန္အစုရွယ္ယာေတြအတြက္ျဖစ္တယ္။
ေမး ။   ။         ဦးစားေပးအစုရွယ္ယာ ဆုိတာကေကာ
ေျဖ ။    ။         သင္းဖြဲ႕စည္းမ်ဥ္းမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ပံုေသရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ အျမတ္ေ၀စုကို သာမန္အစုရွယ္ယာေတြ ရဲ႕အလ်င္ရႏုိင္တဲ့ အခြင့္အေရးရတယ္။ သတ္မွတ္ထားတဲ့ပံုေသအျမတ္ေ၀စုထက္ ပိုလို႔ေတာ့မရႏိုင္ပါ။ အသင္း အဖြဲ႕စည္းမ်ဥ္းေတြက ပိုလွ်ံတဲ့အျမတ္ေငြေပၚမွာ ထပ္မံခြဲေ၀ခံစားခြင့္ ေပးထားခဲ့ရင္ေတာ့ ရႏုိင္တယ္။
သာမန္အစုရွယ္ယာေတြအေနနဲ႔ ပိုသမွ်အျမတ္ေငြကို ခံစားႏုိင္ခြင့္ရွိေပးမယ့္ ေရွ႕ပိုင္းမွာ အျမတ္ကုန္ သြားရင္ သာမန္အစုရွယ္ယာေတြအတြက္ အျမတ္ေ၀စုက်န္မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါ။
ႏွစ္တစ္ႏွစ္အတြင္း ဦးစားေပးအစုရွယ္ယာေတြအတြက္ အျမတ္မရွိလို႔ ခြဲေ၀မေပးႏုိင္ေပမယ့္ အဲဒီ အျမတ္ေငြကို ေနာက္ႏွစ္မွာ ေနာက္အျမတ္ထဲက ခံစားႏုိင္ခြင့္(အျမတ္စုေဆာင္းႏိုင္ခြင့္) ေပးထားတာလည္း ရွိတတ္တယ္။ ကုမၸဏီကို စာရင္းဖ်က္သိမ္းတဲ့အခါမွာ ဦးစားေပးအခြင့္အေရးမရွိပါ။ ပိုလွ်ံတဲ့ မတည္ေငြရင္းမွာ ပါ၀င္ခံစားခြင့္မရွိဆိုတဲ့ ကိစၥကေတာ့ သင္းဖြဲ႕စည္းမ်ဥ္းေတြနဲ႔ အစုရွယ္ယာထုတ္ေပးစဥ္က စည္းကမ္းခ်က္ေတြ အေပၚတည္တာပါပဲ။
ေမး ။   ။         ေနာက္ခ်န္အစုရွယ္ယာ ဆိုတာကေကာ။
ေျဖ ။    ။         ကမကထ ျပဳသူေတြရဲက အစုရွယ္ယာဒါမွမဟုတ္ စီမံခန္႔ခြဲသူရဲ႕ အစုရွယ္ယာကို ေခၚတာပါပဲ။ ကုမၸဏီျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ တည္ေထာင္ဖြဲ႕စည္းၾကတဲ့ လုပ္အားအတြက္ တည္ေထာင္သူေတြကို ခြဲေ၀ခ်ထား ေပးတာရွိတယ္။
အျပည့္အ၀ေပးသြင္းၿပီး အစုရွယ္ယာအျဖစ္ ဒါမွမဟုတ္ တစ္စိတ္တစ္ေဒသေပးသြင္းၿပီး အစုရွယ္ယာ အျဖစ္လည္း တရား၀င္ခြဲေပးခြင့္ရွိတယ္။ ဒီလိုခြဲေပးဖို႔အတြက္ စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြကို ကုမၸဏီမ်ားမွတ္ပံုတင္ အရာရွိထံမွာ တင္ျပရတဲ့အျပင္ လုပ္ငန္းလမ္းၫႊန္း ဒါမွမဟုတ္ လုပ္နင္းလမ္းၫႊန္းအစား ေဖာ္ျပခ်က္စာတမ္း ေတြမွာလည္း ေဖာ္ျပရတယ္။ အျခားအတန္းအစားျဖစ္တဲ့ အစုရွယ္ယာေတြအေနနဲ႔က်န္တဲ့ အျမတ္ေငြကိုခြဲေ၀ ခံစားေလ့ရွိတယ္။ အျမတ္အစြန္း မ်ားမ်ားစားစားရရွိတဲ့ႏွစ္မွာ ေနာက္ခ်န္အစုရွယ္ယာ္ေတြ အျမတ္မ်ားမ်ားရပါ တယ္။ ဒါဟာလည္း သင္းဖြဲ႕မွတ္တမ္းမွာပါတဲ့ စည္းကမ္းေတြအတိုင္းပါပဲ။
ေမး ။   ။         ျပန္လည္ေရြးယူႏိုင္တဲ့ ဦးစားေပးအစုရွယ္ယာအေၾကာင္းလည္း ဆက္လက္ရွင္းျပေပးေစလို ပါတယ္။
ေျဖ ။    ။         သာမန္အားျဖင့္ အစုရွယ္ယာေတြအတြက္ ျပန္လည္ေရြးၿပီး ေငြထုပ္ေပး႐ိုးထံုးစံမရွိပါ။ ဒါေပ မယ့္ျပန္လည္ၿပီး ေရြးယူႏိုင္တဲ့ ဦးစားေပးအစုရွယ္ယာေတြကို သင္းဖြဲ႕စည္းမ်ဥ္းက သတ္မွတ္ေပးထားရင္ ကုမၸဏီက ေဆာင္ရြက္ေပးတယ္။
အဲဒီအစုရွယ္ယာေတြကို ျပန္လည္ေရြးယူတဲ့ေနရာမွာ ကုမၸဏီရဲ႕ အျမတ္ေငြထဲကျဖစ္ျဖစ္၊ အစုရွယ္ယာ အသစ္ထုတ္ေ၀လုိ႔ ရရွိတဲ့ အျမတ္ေငြထဲကပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကုမၸဏီရဲ႕ ပစၥည္းတစ္စံုတစ္ရာကို ေရာင္းခ်ၿပီးရရွိတဲ့ ေငြထဲကပဲျဖစ္ျဖစ္ တစ္နည္းနည္းနဲ႔ ေရြးယူရမွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ဒီလုိေရြးယူတဲ့ အစုရွယ္ယာေတြက အျပည့္ အ၀ေပးသြင္းၿပီးျဖစ္တဲ့ အစုရွယ္ယာေငြျဖစ္ရမယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားတယ္။
ျပန္လည္ေရြးယူတဲ့အတြက္ မတည္ေငြရင္း ေလ်ာ့ပါးမသြားေစဖို႔ ‘မတည္ေငြရင္း ျပန္ေရြးယူဖို႔ သီးသန္႔ ရန္ပံုေငြ’ တစ္ရပ္ကို အျမတ္ေငြထဲက ထူေထာင္ဖို႔လည္းျပ႒ာန္းထားတယ္။
ေမး ။   ။         အစုရွယ္ယာေတြကို လႊဲေျပာင္းလို႔ရပါသလား။
ေျဖ ။    ။         အစုရွယ္ယာဆုိတာ ေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္တဲ့ပစၥည္းျဖစ္ပါတယ္။ သင္းဖြဲ႕စည္းမ်ဥ္းပါျပ႒ာန္းထားတဲ့ နည္းလမ္းေတြအတုိင္း လႊဲေျပာင္းႏုိင္ခြင့္ရွိပါတယ္။ အစုရွယ္ယာေတြကို တစ္ခုခ်င္းကြဲျပားေစဖုိ႔ အမွတ္စဥ္နံပါတ္ ေတြေပးထားရတယ္။ ကုမၸဏီေတြကို တစ္ခုခ်င္းကြဲျပားေစဖုိ႔ အမွတ္စဥ္နံပါတ္ေတြေပးထားရတယ္။ ကုမၸဏီတံ ဆိပ္ခပ္ႏွိပ္ထားၿပီး ထုတ္ေပးတဲ့ အစုရွယ္ယာ သက္ေသခံလက္မွတ္ဟာ ရွယ္ယာပိုင္ဆိုင္မႈအတြက္ခိုင္လံုတဲ့ အေထာက္အထားပါပဲ။
အစုရွယ္ယာပိုင္သူအေနနဲ႔ မိမိပိုင္အစုရွယ္ယာကို လႊဲေျပာင္းေပးမယ္ဆိုရင္ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုရပါတယ္။ တံဆိပ္ေခါင္း ကပ္ရပါမယ္။
ကုမၸဏီရဲ႕ သင္းဖြဲ႕မွတ္တမ္းမွာ လႊဲေျပာင္းတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စည္းကမ္းခ်က္ေဖာ္ျပထားတာကို ၾကည့္ရပါတယ္။ စည္းကမ္းခ်က္မွာ အစုရွယ္ယာလႊဲေျပာင္းတာကို ျငင္းပိုင္ႏုိင္တဲ့ စည္းကမ္းခ်က္ေတြ ပါမပါ ၾကည့္ရပါမယ္။ စည္းကမ္းခ်က္မွာ လႊဲေျပာင္းခြင့္ကို လံုး၀ပိတ္ပင္တားဆီးတာမ်ိဳးေတာ့ မျပဳလုပ္ႏုိင္ပါ။ ဒါက ဥပေဒကေပးတဲ့ အခြင့္အေရးပါ။ ဒါေၾကာင့္ လႊဲေျပာင္းသူဟာ လႊဲေျပာင္းစာခ်ဳပ္နဲ႔အတူ စည္းကမ္းခ်က္အတိုင္း အေၾကာင္းၾကားးရတယ္။
အစုရွယ္ယာ ဒီဘင္ခ်ာလႊဲေျပာင္းတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဒါ႐ိုက္တာအဖြဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အေၾကာင္းၾကား ျခင္း၊ မွတ္ပံုတင္ျခင္း၊ အဖြဲ႕၀င္မွတ္ပံုတင္စာအုပ္မွာ ေရးသြင္းျခင္း၊ အစုရွယ္ယာလက္မွတ္ ေရးသြင္းျခင္းစတဲ့ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအတိုင္း လုပ္ရတယ္။
ျမန္မာကုမၸဏီတစ္ခုဟာ မိမိရဲ႕ အစုရွယ္ယာကို ႏိုင္ငံျခားသားတစ္ဦးကို လႊဲေျပာင္းေပးမယ္ဆိုရင္ ကုမၸဏီမွတ္ပံုတင္အရာရွိထံကို ၂၁ ရက္အတြင္း အေၾကာင္းၾကားရတယ္။
ႏုိင္ငံျခားကုမၸဏီရဲ႕ အစုရွယ္ယာအားလံုးဟာ ျမန္မာတုိင္းရင္းသားပိုင္ျဖစ္သြားရင္လည္း အလားတူ အေၾကာင္းၾကားရမွာျဖစ္တယ္။
ေမး ။   ။         အစုရွယ္ယာဆက္ခံျခင္းအေၾကာင္း သိခ်င္ပါတယ္။
ေျဖ ။    ။         အစုရွယ္ယာဆက္ခံျခင္းကိစၥလည္း ကုမၸဏီရဲ႕အသင္းအဖြဲ႕စည္းမ်ဥ္းမွာ ေဖာ္ျပထားဖို႔လိုအပ္ ပါတယ္။ ဆက္ခံျခင္းဟာ လႊဲေျပာင္းျခင္းနဲ႔မတူတာကေတာ့ လႊဲေျပာင္းျခင္းဟာ မေသဆံုးမီလႊဲေျပာင္းေပးျခင္း ကိစၥျဖစ္ၿပီး ဆက္္ခံျခင္းကေတာ့ ေသဆံုးၿပီးေနာက္ကိစၥျဖစ္တယ္။ အစုရွယ္ယာပိုင္သူတစ္ဦး ေသဆံုးရင္၊ လူမြဲ ခံယူသြားရင္၊ တရားဥပေဒရဲ႕ အစီအမံအရ ဆက္ခံပိုင္ခြင့္ရွိိလာသူကို ကုမၸဏီက အသိအမွတ္ျပဳရမွာျဖစ္တယ္။

ဆရာ ဦးေက်ာ္ေဇယ် ေရးသားေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္လက္စြဲစာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပထားပါသည္။

No comments:

Post a Comment

ဝင်ရောက်ဆွေးနွေးနိုင်ကြပါတယ်